W dobie gier komputerowych, kaset, płyt i telewizyjnych kreskówek bardzo często zapominamy, jak ważnym elementem w wychowaniu dziecka jest książka. Czytanie stanowi swoistą relację interpersonalną między czytającym – np. rodzicem a słuchaczem – dzieckiem.
Czas spędzony na wspólnym czytaniu to jedna z najcenniejszych rzeczy, jakie możemy mu podarować.
Kontakt z książką ma ogromne znaczenie dla rozwoju intelektualnego dziecka. Sprawia mu nie tylko ogromną przyjemność, ale pozwala rozwijać wyobraźnię, wzbogacać zasób słownictwa i sferę przeżyć emocjonalnych. Książka umożliwia zadawanie pytań i uzyskiwanie na nie odpowiedzi, budzi poczucie estetyki poprzez wartościowe ilustracje. Dzięki odpowiedniej literaturze kształtuje się przyszłego czytelnika, rozwija się chęć korzystania z książek, co jest miarą powodzenia w nauce i w życiu dorosłym.
Czym kierować się przy wyborze książki dla dziecka, by spełniała właściwą rolę?
Należy zwracać uwagę na to, jakim językiem jest napisana książka, czy jej treść jest wartościowa wychowawczo, a także na walory estetyczne ilustracji.
Do dziecka młodszego bardziej przemawiają obrazki aniżeli tekst, dlatego powinny zajmować więcej miejsca. Często podkreśla się ich wychowawczą i kształcącą wartość. Małe dziecko nazywa przedmioty, osoby, zwierzęta czy rośliny i cieszy się faktem ich rozpoznawania. Starsze zaś określa czynności, zachowania, zauważa więcej szczegółów, potrafi określić związki przyczynowo – skutkowe między osobami i przedmiotami. Ilustracje należy oglądać wspólnie z dzieckiem, zadawać pytania, rozmawiać o treści, pobudzając aktywność umysłową dziecka.
Baśnie, bajki i bajeczki.
Baśnie, bajki i bajeczki to najbliższe dziecku utwory. Świat realny miesza się w nich z fantastycznym i razem tworzą zrozumiałą dla maluchów rzeczywistość. Dziecko zapoznaje się w nich z sytuacjami wzbudzającymi niepokój, ciekawość i radość oraz znajduje rozwiązania różnych problemów.
Bajka niejednokrotnie ukazuje obrazy solidarności i współdziałania, wzbudza życzliwość i sympatię, współczucie dla postaci, oburzenie i protest przeciw krzywdzie wyrządzanej bohaterom. W świecie bajek można spotkać bohaterów zarówno pozytywnych, jak i negatywnych, często przedstawianych na przykładzie zwierząt, co odpowiada zainteresowaniom dziecka. Próbujmy wspólnie z nim oceniać postępowania, kształtujmy właściwe zachowania społeczne.
Zalety głośnego czytania dziecku:
- zaspokaja najważniejsze potrzeby emocjonalne dziecka – potrzebę miłości, uwagi, stymulacji,
- buduje mocną więź pomiędzy rodzicem i dzieckiem,
- wspiera rozwój psychiczny dziecka,
- wzmacnia poczucie własnej wartości dziecka,
- uczy języka, rozwija słownictwo i swobodę w mówieniu,
- przygotowuje dziecko do sprawnego czytania i pisania,
- uczy myślenia: logicznego, przyczynowo - skutkowego, krytycznego, refleksyjnego,
- rozwija wyobraźnię, poprawia koncentrację, ćwiczy pamięć,
- przynosi ogromną wiedzę i rozwija zainteresowania,
- ułatwia naukę i pomaga odnieść sukces w szkole,
- uczy wartości i odróżniania dobra od zła, rozwija wrażliwość moralną,
- rozwija poczucie humoru,
- jest znakomitą rozrywką,
- zapobiega uzależnieniu od telewizji i komputera,
- chroni dziecko przed zagrożeniami ze strony kultury masowej,
- jest profilaktyką zachowań aspołecznych,
- kształtuje na całe życie nawyk czytania i zdobywania wiedzy.